سدپرس؛ آیا آلودگی هوا ناشی از استفاده از سوخت‌های فسیلی و یا گردوغبار می‌تواند در کاهش بارندگی تأثیر داشته باشد؟
بله، این پدیده‌ها بنا به دلایل زیر امکان پذیر می‌باشد:
۱. افزایش ذرات معلق (آئروسل‌ها):
سوخت‌های فسیلی ذرات معلقی مانند دوده و سولفات را وارد جو می‌کنند. این ذرات می‌توانند هسته‌های تشکیل ابر (CCN) را افزایش دهند، اما در عین حال، می‌توانند مانع از تشکیل قطرات باران شوند، زیرا رطوبت موجود در هوا بین تعداد زیادی ذره تقسیم شده و قطرات باران به اندازه کافی بزرگ نمی‌شوند.
۲. اثر سرکوب بارندگی (Rain Suppression):
آلودگی هوا می‌تواند اندازه قطرات ابر را کوچک‌تر کند. ابرهایی که قطرات کوچکی دارند، کمتر احتمال دارد بارندگی ایجاد کنند.
۳. تغییر در الگوهای اقلیمی:
آلودگی ناشی از سوخت‌های فسیلی باعث افزایش گازهای گلخانه‌ای می‌شود که می‌توانند الگوهای گردش جوی را تغییر دهند. این تغییرات ممکن است باعث کاهش بارندگی در برخی مناطق و افزایش آن در مناطق دیگر شود.
۴. کاهش نور خورشید:
ذرات معلق می‌توانند نور خورشید را منعکس یا جذب کنند، که این امر باعث کاهش دمای سطح زمین و تأثیر بر فرآیندهای تبخیر و تشکیل ابر می‌شود.
بنابراین، استفاده از سوخت‌های فسیلی می‌تواند از طریق این مکانیزم‌ها بر بارندگی تأثیر منفی بگذارد و در درازمدت چرخه آب را در برخی مناطق مختل کند.
در این میان، برخی افراد طرح بارورسازی ابر را در استان مطرح می‌نمایند که با توجه به جمع‌بندی علمی زیر:
۱. در هر زمان و مکانی فرآیند بارورسازی امکان پذیر نمی‌باشد.
۲. هر نوع ابری قابلیت بارش و بارورسازی ندارد.
۳. تاکنون در هیچ کشوری جهت برطرف نمودن خشکسالی، فرآیندهای بارورسازی ابرها مورد استفاده قرار نگرفته است.
۴. مناطقی که متوسط بارش سالانه کمتر از ۲۵۰ میلیمتر دارند برای انجام پروژه‌های بارورسازی مناسب نیستند.
۵. اجرای بارورسازی برای مناطقی که بارش آن زیادتر و از یکنواختی بیشتری برخوردار باشد، نسبت به منطقه‌ای که بارش کمتری داشته و تغییرپذیری آن زیادتر است، مناسب‌تر خواهد بود.
بنابراین با توجه به دلایل فوق‌الاشاره و همچنین توپوگرافی و اقلیم خاص استان، عملاً بارورسازی ابرهایی که هزینه‌های زیادی را نیز به دنبال خود دارد، عملاً در استان خوزستان تأثیرپذیر نخواهد بود.
کورش بهادری: دکتری آب و هواشناسی با گرایش تغییرات اقلیمی
