سدپرس / سرویس یادداشت / پژمان کوراوند، فعال حوزه ایمنی : با گسترش زیرساخت‌های آبی و انرژی، نیاز به ابزارهای دقیق و سریع برای مدیریت بحران بیش از پیش احساس می‌شود. یکی از برجسته‌ترین دستاوردهای هوش مصنوعی، پیش‌بینی دقیق‌تر سیلاب‌ها و تغییرات سطح آب است. مدل‌های هوشمند با تحلیل مستمر داده‌های هیدرولوژیکی و اقلیمی، می‌توانند وقوع بحران‌ها را زودتر از روش‌های مرسوم هشدار دهند. نتایج پژوهش‌ها بیانگر آن است که دقت پیش‌بینی‌ها با بهره‌گیری از این فناوری، تا ۳۰ درصد افزایش می‌یابد و به مدیران زمان طلایی برای اقدام پیشگیرانه می‌دهد.
همچنین پایش سلامت سازه‌ها با استفاده از الگوریتم‌های بینایی ماشین دگرگون شده است. اکنون تصاویر و داده‌های ارسالی از پهپادها و حسگرها، به‌صورت لحظه‌ای بررسی و کوچک‌ترین نشانه‌های آسیب، مانند ترک یا خوردگی، با دقتی بیش از ۹۶ درصد شناسایی می‌شوند. این روش ضمن کاهش وابستگی به بازرسی‌های پرهزینه انسانی، امکان واکنش سریع و هدفمند به اشکالات را فراهم می‌سازد.
در حوزه نیروگاهی، تحلیل داده‌های عملیاتی به کمک سامانه‌های هوشمند، راه را برای بهینه‌سازی مصرف انرژی، زمان‌بندی تعمیرات و کاهش توقف‌های ناگهانی هموار کرده است. چنین رویکردی نه‌تنها بازدهی را افزایش می‌دهد، بلکه به افزایش طول عمر تجهیزات نیز منجر می‌شود.
بخش کشاورزی نیز از مزایای هوش مصنوعی بی‌بهره نمانده است. سامانه‌های هوشمند آبیاری مبتنی بر AI می‌توانند با تحلیل دقیق داده‌های رطوبت خاک و شرایط جوی، برنامه آبیاری بهینه را پیشنهاد کنند؛ راهکاری که طبق پژوهش‌ها، مصرف آب را تا ۴۷ درصد کاهش داده و بازدهی زمین‌های کشاورزی را به شکل محسوسی بهبود می‌دهد.
بعد دیگر این فناوری، پایش کیفیت آب و حفاظت محیط‌زیست است. سیستم‌های تحلیلی با رصد مستمر میزان آلاینده‌ها و تغییرات شیمیایی آب، هشدارهای به‌موقع صادر کرده و از گسترش آلودگی منابع آبی جلوگیری می‌کنند.
ورود هوش مصنوعی به صنعت آب و انرژی، مسیری رو به آینده است که با سرمایه‌گذاری در آموزش و توسعه آن، نه‌تنها می‌توان ایمنی تأسیسات و تاب‌آوری سازمان‌ها را افزایش داد، بلکه گامی بزرگ در جهت مدیریت پایدار منابع و کاهش ریسک‌های حیاتی برداشت.
در هفته ایمنی و آتش‌نشانی، توجه به چنین ظرفیت‌هایی، ما را به این باور می‌رساند که پیشگیری، هوشمندی و فناوری باید سه ضلع مثلث ایمنی در صنعت آب و برق باشند.
