به گزارش پایگاه خبری سدها و نیروگاه های ایران (سدپرس)، علیرضا الماسوندی در نشست خبری دومین روز هجدهمین نمایشگاه تخصصی صنعت آب و تاسیسات آب و فاضلاب ایران با اشاره به ۳۹ میلیارد متر مکعب آبی که در زمان حاضر در سدها تنظیم می شود، افزود: تعدادی طرح‌های کوچک هم در دست مطالعه قرار دارد که حدود ۶ میلیارد مکعب و در مجموع ۵۵ میلیارد متر مکعب آب قابل تنظیم خواهیم داشت.
معاون امور تلفیق و تنظیم گری شرکت منابع آب ایران ادامه داد: ۴۱۹ طرح سدسازی مربوط به وزارت نیرو تاکنون اجرا شده که عمدتا در طول انقلاب بوده و ۳۹ میلیارد متر مکعب آب در زمان حاضر تنظیم شده و حجم مخازن ما ۵۷ میلیارد متر مکعب است.
وی با اشاره به تاکید مقام معظم رهبری بر بحث اصلاح الگوی مصرف گفت: یکی از مشکلات امروز در آب کشور و بحران موجود در بخش‌های مختلف موضوع اصلاح الگوی مصرف و مدیریت آن است که نسبت به دیگر کشورهای منطقه در حوزه کشاورزی راندمان کمتر و در شرب و بهداشت افزایش مصرف داریم، بازچرخانی و تسویه انجام نمی شود و استفاده از آب های غیرمتعارف خیلی شکل نگرفته است.
وی، میزان بارندگی سال آبی جاری تا دهم دی امسال در کل کشور را حدود ۵۴ میلیمتر اعلام کرد که اثر ۲۳ درصد کاهش نسبت به بلند مدت دارد.
به گفته این مقام وزارت نیرو، به غیر از استان های یزد، بوشهر و کهگیلویه و بویراحمد، ۲۸ استان دیگر بارندگی زیر نرمال داشته اند.
الماسوندی این را هم گفت که حتی استان های گیلان و مازندران که بارش هایی به میزان ۱۰۰۰ میلیمتر دارند در شرایط زیر نرمال قرار دارند. در تهران هم شرایط بارشی حدود ۳۸ درصد نسبت به بلند مدت کاهش دارد.
وی افزود: سال قبل سال خشکسالی بوده و باعث شده سدهای موجود در تهران تنها ۱۴ درصد حجم پرشدگی داشته باشند که سال قبل حدود ۲۲ درصد بوده و امسال شرایط خوبی را در مخازن ۵ گانه سدهای تهران نداریم.
الماسوندی از مجموع مصرف حدود ۶۰ میلیارد متر مکعب آب‌های سطحی، ۳۸٫۲ میلیارد متر مکعب آن را مربوط به بخش کشاورزی، ۳٫۲ درصد شرب و یک میلیارد متر مکعب دیگر را میزان مصرف در بخش صنعت عنوان کرد.
وی به حجم برداشت ۴۵ میلیارد متر مکعبی از منابع اب زیرزمینی اشاره کرد که عمده مصرف آن از محل چاه‌های مجاز و غیر مجاز به میزان ۴۳٫۸ میلیارد متر مکعب در بخش کشاورزی مصرف می شود.
الماسوندی گفت: از مجموع منابع مصرفی حدود ۱۰۵ میلیارد مکعبی به همین میزان شرایط آب تجدید شونده در کشور است که در این زمینه اگر بخواهیم برداشت نُرم داشته باشیم ۶۰ درصد و بر اساس کشورهای اروپایی ۴۰ درصد و بر اساس کشورهایی که بیش از حد برداشت می کنند که حدود ۸۰ درصد است ما ۱۰۰ درصد آب های تجدیدپذیر را مصرف می‌کنیم که شرایط تنش را ایجاد کرده است.
وی افزود: سرانه مصرف ما در بخشی از کشور نزدیک به ۱۵۰۰ متر مکعب در سال برای هر فرد اعم از شرب و کشاورزی است اما شرایط موجود تنش آبی را شامل می شود.
معاون شرکت منابع آب ایران گفت: حد تنش آبی بین یک هزار و ۵۰۰ متر مکعب است و شرایط نرم در برخی کشورها با توجه به بارش خوبی که دارند بالای ۲۰ هزار متر مکعب است. این میزان در بخش مرکزی کشور به ۶۰۸ متر مکعب به ازای هر نفر رسیده که شرایط تامین را خیلی سخت و پیچیده کرده است.
الماسوندی گفت: در آینده ممکن است نسل های آتی مشکل آب را حتی در حوزه شرب پیدا کنند و بخش های کشاورزی و صنعت جای خود دارد لذا باید به اصلاح الگوی مصرف در کشاورزی، شرب، صنعت و خدمات توجه کرد.
وی با بیان این که سرانه مصرف ما بیش از متوسط سرانه در جهان است گفت: اگر این سرانه ۱۵۰ یا ۱۸۰ لیتر برای هر فرد محسوب می شود این رقم در استان های مختلف بویژه استان های گرم بالای ۳۰۰ لیتر است و در استان های معتدل حدود ۲۳۰ تا ۲۴۰ لیتر سرانه مصرف را داریم و در تعدادی از کلانشهرهای ما عمدتا بد مصرغ ها بالای ۳۵۰ لیتر را مصرف و از یارانه ای استفاده ای می کنند که در بخش آب برای شرب قایل می‌شویم.
الماسوندی با اشاره به رونمایی از سند الگوی مصرف و کشت توسط وزارت جهاد کشاورزی افزود: این الگو در شورای عالی آب در حضور رئیس جمهور مطرح و برای اجرا در دو استان به صورت پایلوت مصوب شد.
وی افزود: دید جهاد کشاورزی این است که تا پایان ۱۴۰۴ نزدیک به ۱۲ میلیارد متر مکعب از مصرف در بخش کشاورزی را کاهش دهد که قابل توجه است.
معاون شرکت منابع آب ایران با اشاره به بارگذاری های بیش از ظرفیت و پتانسیل موجود در حوزه کشاورزی در غرب و جنوب غرب کشور و استان های مرکزی مانند اصفهان گفت: در مشهد برداشت از چاه‌ها تنشی را نسبت به شرایط آبی کشور در منطقه ایجاد کرده و شرایطی است که باید با پدیده های فرونشست و تخریب خاک مواجه هستیم.
وی گفت: از بعد مسایل جانی اگر نرخ فرونشست ما به بالای ۹ برسد که تا جاهایی تا ۱۳ سانتی متر هم است، در صورت استمرار تبدیل به فروچاله می‌شود و مخاطراتی را مخصوصا در حوزه شهری خواهد داشت.
الماسوندی بیان کرد: از ۶۰۹ محدده مطالعاتی آب های زیرزمینی ۴۱۴ محدوده بحرانی و فوق بحرانی است لذا در کشورهای توسعه یافته که در حوزه آب مسائل حاکمیتی دارند دو موضوع حکمرانی آب های سطحی و تلفیق آن با حکمرانی آب های زیرزمینی مانند کشورهای منطقه مد نظر می گیرد.
