به گزارش خبرگزاری تسنیم از تهران، منطقه جاجرود و روستاهای اطراف آن یکی از قدیمیترین و مهّمترین مراکز تفریحی بکر در شرق تهران است؛ کنارههای رود جاجرود محل خوبی برای مستقر شدن و لذت بردن از طبیعت است.
رودخانه جاجرود در ۳۰ کیلومتری شمال شرق تهران قرار گرفته که از شمال غرب به طرف جنوب شرق جاری است و از منطقه منشأ (کوههای البرز) به ارتفاعات پایینتر جریان داشته و وارد سدلتیان میشود. این رود از کوههای کلون بستک در شمال روستای دربندسر سرچشمه میگیرد، شعبههای فشم، میگون، دماوند و آهار به این رود میریزند. این رودخانه با ۴۰ کیلومتر طول و ۷۱۰ کیلومتر مربع مساحت حوزه آبریز، دارای شیبی برابر ۴٪ است و یک رودخانه گراولی، ماسهای بریده بریدهاست.
ریشه نام جاجرود
جاجرود نام خود را از محله بسیار قدیمی و تاریخی جائیج یا جاج واقع در شهر لواسان گرفته است؛ جاج یا جائیج در شمال این رودخانه واقع است؛ جائیج به روزگار باستان شهری کوچک یا قصبهای بزرگ بوده که از مابقی مناطق لواسانات آبادتر بوده و این آبادی قدمتی دوچندان دارد. از سرچشمههای این رود در بخش لواسانات و بخش رودبار قصران تا انتهای این رود که از ورامین نیز میگذرد، هیچ قصبه، روستا و یا مکانی به این نام جز در شهر لواسان وجود ندارد.
سد لتیان
لتیان نام یکی از روستاهای زیر آب رفته لواسان کوچک بود که نزدیکترین آنها به دیواره سد لتیان محسوب میشد. ساکنان لتیان پس از فروش اراضی خود به دولت در محلههای شهر لواسان ساکن شدند.
سد لَتیان سدی است بر روی رودخانه جاجرود که در ۱۰ کیلومتری شمال شرقی تهران و در لواسانات قرار دارد. این سد بتنی یکی از منابع اصلی تأمین آب تهران میباشد که ۳۰ درصد از آب شرب شهر تهران را تأمین میکند، دو پارک جنگلی به نامهای لتیان و تلو دریاچه این سد را احاطه کردهاند؛ این سد در درهای در میان کوه جاجرود و کوه بندک ساخته شده و در شمال آن کوه آلون قرار دارد.
این سد با سطح حوزه آبریزی به مساحت ۶۹۸۰۰ کیلومترمربع و با متوسط جریان آب سالانه به میزان ۳۵۰ میلیون مترمکعب است؛کف دریاچه سد لتیان در ارتفاع ۱۶۰۰ متری از سطح دریا قرار دارد.
در جنوب دیواره بتنی دریاچه، مجتمع مسکونی کارکنان سد لتیان قرار دارد و در جنوب غربی دریاچه روستای مسکونی غیرمجاز نصرتآباد قرار داشت که در دی ماه ۱۳۹۱ به دستور مقامات قضایی کلاً تخریب شد و ساکنان آن که همگی مهاجر و غیربومی بودند را به ورامین انتقال دادند.
تاریخچه سدلتیان
در سال ۱۳۳۸ مطالعات سد آغاز شد و در سال ۱۳۴۲ عملیات احداث آن شروع و در سال ۱۳۴۶ به بهرهبرداری رسید؛ این سد از دو بخش بتونی و خشکه چین تشکیل شده است که دارای ارتفاع ۴۵ متری از پی و ۳۰ متر از بستر رودخانه می باشد. طول سد در تاج در قسمت بتونی ۸۸ متر و در قسمت خشکه چین ۶۵ متر است . سد تنظیمی در دره تنگی به فاصله ۱ کیلومتر از سد اصلی واقع شده است.
اهداف احداث این سد عبارتند از: تامین آب شرب تهران به میزان ۲۹۰ میلیون مترمکعب از طریق تونل ۵/۹ کیلومتری به تصفیه خانه تهرانپارس، تأمین آب زراعی دشت ورامین به میزان متوسط ۱۶۰ میلیون مترمکعب و همچنین تولید متوسط سالانه ۷۰۰۰۰ مگاوات ساعت انرژی برق- آبی جهت شبکه سراسری؛ در ادامه توسعه منابع آب شرب برای مصرف روز افزون تهران بزرگ، از سال ۱۳۶۷ نیز سالانه به طور متوسط ۱۴۰ میلیون مترمکعب آب از سد لار، از طریق تونل انتقال لار- کلان به طول ۲۰ کیلومتر به نیروگاه کلان و از آنجا به مخزن سد لتیان انتقال داده شده است، که این توسعه باعث بالارفتن حجم آب قابل تنظیم سد لتیان به میزان ۴۱۰ میلیون مترمکعب شده است.
زیباییهای جاجرود و سدلتیان
این منطقه به دلیل آب و هوای مطبوعی که دارد، همیشه مورد توجه طبیعتگردان و علاقمندان به طبیعت بوده و هست. در این دریاچه انواع ماهی نیز پرورش داده می شود؛ در حال حاضر فقط ماهی کپورکراس و ماهی سفید رودخانهای و زردپر در این سد مشاهده شدهاند در صورتی که چند سال پیش ماهی قزلآلا یکی از ماهیهای مشهور این سد بوده که دیگر مشاهده نشده است.
ایستگاههای قایقرانی و اسکی روی آب این دریاچه هم که زیر نظر نیروی هوایی و شهرداری لواسان انجام میشود، تفریح لذتبخشی است که میتواند خستگی یک هفته کار و تلاش را از تن شما بیرون کند و شادابی زیادی را برای شما به ارمغان بیاورد.
علاوه بر طبیعت زیبای اطراف رودخانه جاجرود و طبیعت دریاچه سد لتیان آبشار و روستای کمرد که در ۲۰کیلومتری جاده رودهن واقع است از جاذبههای زیبای این منطقه است. آبشار کمرد بین جاجرود و شهر جدید پردیس و در روستای کمرد واقع شده است؛ این آبشار زیبا در کنار روستای کمرد و در منطقهای سرسبز و زیبا قرار گرفته است. این مکان با اینکه در استان تهران و در نزدیکی جاجرود قرار گرفته اما منطقه کمتر شناخته شدهای است.
راههای دسترسی به سد لتیان
سد لتیان در ۵ کیلومتری شمال منطقه جاجرود قرار دارد و از تهرانپارس در کمتر از ۴۵ دقیقه میتوانید آنجا باشید؛ ضمن آنکه این منطقه، هم از جاده جاجرود و هم از سمت لواسان قابل دسترسی است.
برای رسیدن به سد لتیان از تهران ۲ مسیر وجود دارد؛ از سه راه تهرانپارس و جاده دماوند به سمت «جاجرود» بروید و با رسیدن به پل جاجرود، جاده سمت شمال را که موازی با رود جاجرود است ادامه دهید؛ بعد از طی حدود ۵ کیلومتر در جادهای آسفالت به ورودی سد لتیان میرسید. علاوه بر این، میتوانید از شمال شرق تهران و اتوبان بابایی، به گردنه «قوچک» و بعد به سمت لواسان بروید. از انتهای لواسان بزرگ، جایی که جاده به ۲ بخش تقسیم میشود، مسیر را به سمت جنوب شرقی، یعنی سمت راستتان ادامه دهید؛ این جاده برای دوچرخهسواران هم جذاب است و در روزهای تعطیل گروههای دوچرخهسواری در این جاده رکاب میزنند.